Adaçayı (Salvia offcinalis)

Adaçayı (Salvia offcinalis):

Akdeniz bölgesinde yetişen itırlı, güzel kokulu bir bitkidir. Sadece Anadolu’da seksen kadar değişik türün yetiştiği bilinmektedir. Ege bölgesinde bahçe adaçayı yetiştirilmektedir. Bitkinin Menekşeye benzeyen çiçekleri Haziran-Temmuz aylarında açar. Arıların çok sevdiği ve bal özü almak için uğradığı bitki türleridir. Çok eski çağlarda da ünlü bir şifalı bitki olarak tanınırdı. Pek çok ilacın terkibinde adaçayı ekstreleri bulunur.

Yaprakları koku özelliğini kaybetmeden, Temmuz ayında toplanarak gölge ve havadar yerlerde serilir, sık sık karıştırılarak üç gün kadar kurutulur ve kuru nemsiz yerlerde veya bez torbalar içinde saklanır.

Adaçayı, çiçekler açmadan önce ve öğle sıcağında toplanırsa daha etkili olur.

Bir tatlı kaşığı dolusu yaprak, bir su bardağı dolusu kaynar derecede suyla haşlanır, üstü kapalı olarak 10 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 2-3 bardak içilir. Taze bitki kullanılması durumunda 4-5 dakika demleme süresi yeterlidir.

İkinci bir terkip: Kaynamakta olan 1 litre su içine kuru yaprak veya çiçek karışımından yarım avuç atılır, demlenir ve yemeklerden sonra 1 fincan içilir. Yaz ve kış çay yerine içilebilir.

• Dinlendirici ve gece uyku düzenini sağlayıcı özelliği vardır. • Çok iyi bir antiseptiktir, mikrop öldürücüdür.

• Hastalık sonrası güçsüzlük hallerinde bedeni güçlendirir.

• Mide ve bağırsak gazlarını giderir. Mide bulantısını keser.

• Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar, acı tadı sebebiyle iştah açar.

• Karaciğeri çok olumlu etkiler, onunla ilgili rahatsızlıklara şifadır, karaciğer yağlanmalarında düzenleyicidir.

• Göğsü yumuşatır.

• Bademcik ve dişeti iltihaplarına iyi gelir.

• Boğaz ağrısı için demlenmiş adaçayı ile ağızda gargara yapılır.

• En etkili nezle ilâcıdır.

• Astımdaki sıkıntıları geçirir.

• Kan temizleyici etkisi vardır.

• Düzenli kullanıldığında beyin ve kalp damarları tıkanıklıklarında, damar sertliklerinde ve daralmalarında, felçlerde, Sara’da (epilepside), parkinsonda olumlu etkisi görülmektedir.

• Kalp krizi tehlikesini azaltır.

• İdrar söktürür. Gece terlemelerini ve aşırı terlemeleri en aza indirir. • Annelerin süt üretimini durdurur.

• Yüksek tansiyonu düşürür.

• Baş dönmesi için faydalıdır.

• “Kekik le beraber kaynatılıp bal ile tatlandırılarak içilmeye devam edilirse kanı temizler.

• Kısırlıklarda, kadınlardaki cinsel isteksizliklerde etkili bir bitkidir.

• Hanımlarda âdet hâlini düzenler, iltihap kurutur. • Menopoz dönemi sıkıntılarını azaltır.

• Birkaç körpe adaçayı yaprağı elle dişlerin üzerine bastırılarak sürtülürse dişleri beyazlatır ve sağlamlaştırır.

• Oturma odasında “Adaçayı” ile “Kekik” beraber kaynatılırsa, grip ve nezle salgınına karşı oda dezenfekte olur.

• Aşırı kullanımda kan basıncı yükselebilir. Sürekli olarak yüksek dozda alınmamalı, günde 3 kahve fincanından fazla içilmemelidir.

• Hamilelik süresinde kullanılmaz.